Koffie maken met de Chemex

Koffie; voor velen onmisbaar om de dag te starten en als het even kan zo snel mogelijk in zo’n handige Coffee to-go beker. Maar wist je dat jouw haastige koffie met een beetje meer liefde en geduld nog lekkerder kan zijn? Ja écht en wij zitten te popelen jullie te vertellen hoe.

Alles over slowcoffee

Een stukje geschiedenis
Daarvoor moeten we jullie wel even mee terug nemen naar het jaar 1941: uitvinder Peter J. Schlumbohm was toentertijd werkzaam als laborant en had ervaring met het werken met de Erlenmeyer. Oké, we horen jullie denken: Erlenmeyer?! Dit is een kegelvormige fles met cilinderhals. Deze heb je vast en zeker op de middelbare school in het scheikundelokaal zien staan of zelfs gebruikt. Hij heeft deze fles hier en daar wat aangepast en tadaaaa de Chemex is geboren!

De Chemex is één van de belangrijkste benodigdheden voor het maken van een heerlijk kopje koffie. Begint er iets te dagen? Jawel hoor, wij gaan filterkoffie maken; het oude vertrouwde Hollandse kopje koffie. Hele generaties zijn er mee opgegroeid. Bonen zelf malen met een handmatige koffiemolen, vervolgens koffie in een filterzakje doen, kokend water erbij, even wachten en klaar.

Wat heb je naast de Chemex nog meer nodig?

- weegschaal
- maatbeker
- koffiefilters (merk Chemex)
- thermometer
- waterkoker
- (gemalen) koffiebonen
- ..en geduld ☺

Optioneel

- Koffiemolen
- Melkopschuimer

De verhouding van 8 gram koffiebonen op 100 ml water is een goede basis.

Hoeveel water en koffiebonen je nodig hebt ligt er dus aan hoeveel koffie je wilt maken. Haal even de nerd in je naar boven en reken uit hoeveel koffiebonen en water je nodig hebt. Wij hebben 2 kopjes koffie gemaakt van:

- 150 ml water per kopje
- 8 gram koffiebonnen per kopje

(de Chemex heb je in verschillende maten, wij hebben de 3 kops gebruikt)

Water komt lekker makkelijk uit de kraan, voor de koffie moet je wel even op pad: helemaal niet erg, heerlijk om een ruimte binnen te lopen die geurt naar verse koffiebonen. Er zijn natuurlijk ontelbare soorten koffiebonen maar niet alle koffiebonen lenen zich voor een goede filterkoffie, dus laat je adviseren door een koffiekenner. Wij hebben gekozen voor twee soorten koffiebonen:

- Costa Rica Dota Tarrazu
- Rwanda Red Bourbon

Deze koffiebonen hebben we niet gemengd maar hier hebben we 2 soorten filterkoffie van gemaakt omdat we nieuwsgierig zijn of we ook het verschil in smaak kunnen benoemen.

Bij de Koffie & Theewinkel in Roermond kun je er voor kiezen de koffiebonen te laten malen bij aankoop of je neemt ze mee naar huis en maalt de juiste hoeveelheid zelf op het moment dat je de koffie gaat maken; dit zorgt er voor dat de smaak goed bewaard blijft. De koffiemolen is de maalgraad ‘filterkoffie’ echter bij eenvoudige en handmatige koffiemolens dien je de maalgraad ‘op de tast’ aan te passen.

• Grove maling zorgt dat het water sneller doorstroomt en de oplosbare delen minder goed opgenomen worden (extractie) en de koffie een mildere of zelfs flauwe smaak krijgt.
• Fijne maling zorgt dat het water minder snel doorstroomt en de oplosbare delen beter opgenomen worden en de koffie een vollere of zelfs bittere smaak krijgt.

Het bittere en flauwe moet je niet hebben dus het is de kunst om er precies tussen in te zitten. Nu klinkt dit als een hoogstandje koffiezetten; no worries, wij zijn ook groentjes en we kunnen jullie nu al verklappen dat op je gevoel afgaan ook een fijn kopje filterkoffie brengt.

Hoe maak je slowcoffee?

1. Weeg de juiste hoeveelheid koffie af, in ons geval is dit 21 gram (10,5 x 2) en zet deze apart.
2. Vul de waterkoker met genoeg water, zet deze aan, vouw ondertussen het filter en plaats deze in de Chemex. Let erop dat je de helft met drie lagen aan de zijde met de mond van de Chemex plaatst.
3. Maak nu het hele filter nat met heet water; dit zorgt er voor dat alle bijsmaken van het papier verdwijnen én doordat het papier verzadigd is zal dit minder koffie opnemen zodat alle smaak in de koffie terecht komt: dat is wat we willen.
4. Spoel het hete water uit de Chemex in de kopjes zodat deze voorverwarmd zijn als de filterkoffie klaar is om te drinken. Plaats vervolgens de Chemex op de weegschaal, zet de waarde op nul en vul het filter met de gemalen koffiebonen. Op deze manier kun je controleren of je de juiste hoeveelheid koffie klaar gezet hebt. Check check dubbel check!
5. Dé stap die lijkt op een klein scheikundig projectje en tevens de stap waar de filterkoffie ook de naam ‘Slowcoffee’ aan te danken heeft: De Chemex staat nog steeds op de weegschaal; zet de waarde weer op nul zodat je gedurende het schenken kunt bijhouden wanneer je de juiste hoeveelheid water bereikt hebt.
6. Begin met het bevochtigen van de koffie totdat de koffie verzadigd is, dit zorgt ervoor dat opgesloten koolzuur vrij komt.  Als het goed is komen bellen te voor schijn: hoe verser de koffie hoe meer gasbellen je zult zien. Dit zorgt ook voor het losmaken van de aroma’s zodat de oplosbare delen evenredig opgenomen worden (extractie). Geef de koffie ongeveer 30 seconden de tijd om tot rust te komen.
7. Schenk daarna voorzichtig het filter tot 1 cm onder de rand van het glas vol. Giet rond om de koffie los te krijgen van het filter maar let op dat je het filter niet raakt!

1. Schenk nu langzaam door in het midden van het filter tot dat het juiste gewicht bereikt is, in ons geval is dit 300 ml.
2. Daarna laat je de zwaartekracht haar werk doen, na ongeveer 4 minuten is de koffie volledig doorgelopen. Dit is ook afhankelijk van de maling: grovere maling duurt korter, fijnere maling duurt langer.
3. Verwijder het filter en verdeel de koffie over de voorverwarmde kopjes; neem de geur van de koffie in je op en proef bewust; gegarandeerd genieten!

Wat is het oordeel?
De eerste keer dat wij aan de slag van slowcoffee waren was het inmiddels 20:00 uur voordat we ons eerst kopje konden drinken, maar wat waren we blij verrast! Blij als een kind zaten we aan tafel met een grote glimlach op ons gezicht. Wát waren wij trots! Ook de tweede keer waarbij we focus legden op het verschil in smaak proeven tussen de verschillende bonen waren we in de zevende hemel. De aroma van de koffie prikkelt je zintuigen en dit maakt de koffie nog smaakvoller. Met name fruitige ondertonen in de koffie vinden we erg lekker!

Krijg jij ook al zin in een vers gezet kopje koffie? Probeer dan ook eens de koffie variatie!